Ngày 29/11/2023, tại Hải Dương, Bộ Nông nghiệp và PTNT tổ chức Hội nghị tổng kết sản xuất năm 2023, triển khai kế hoạch sản xuất năm 2024 các tỉnh phía Bắc.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT Hoàng Trung phát biểu tại Hội nghị

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và PTNT, sản xuất nông nghiệp năm 2023 diễn ra trong điều kiện có những thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen. Vụ đông xuân năm 2022 - 2023 diễn ra trong điều kiện thời tiết khí hậu diễn ra bất thường không theo quy luật, đầu vụ sản xuất thời tiết có những diễn biến phức tạp, từ cuối tháng 12/2022 đến tháng 02/2023 có nhiều đợt rét đậm, rét hại, ảnh hưởng đến một số diện tích mạ xuân trà sớm, lúa xuân sớm và mạ trà xuân muộn, cây màu xuân mới gieo trồng; vụ mùa thời tiết đầu vụ nắng nóng, khó khăn trong công tác điều tiết nước ảnh hưởng đến sinh trưởng lúa và rau màu vụ mùa mới gieo trồng. Thời điểm lúa trỗ bông tập trung từ giữa tháng 9 đến cuối tháng 9, đặc biệt từ ngày 25 - 28/9/2023 có mưa lớn liên tục đã ảnh hưởng đến sản xuất, tỷ lệ diện tích bị sâu, bệnh hại cao hơn so với năm 2022.

Tuy nhiên, sản xuất nông nghiệp luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp ủy Đảng, chính quyền từ Trung ương tới địa phương, sự đồng hành, chung sức, vượt khó, sáng tạo của các địa phương, cộng đồng doanh nghiệp, bà con nông dân nên kết quả đạt được trong năm 2023 là đáng ghi nhận.

Năm 2023, tổng diện tích lúa gieo cấy ước đạt 2,245 triệu ha, giảm khoảng 32.000 ha so với năm 2022, diện tích gieo cấy giảm do chuyển đổi sang các loại cây rau màu và mục đích phi nông nghiệp; năng suất trung bình đạt 58,4 tạ/ha, tăng 1,2 tạ/ha so với năm 2022; sản lượng toàn miền ước đạt 13,121 triệu tấn, tăng 84.000 tấn so với năm 2022.

Năm 2024, Bộ Nông nghiệp và PTNT thống nhất với địa phương các tỉnh phía Bắc phấn đấu đạt và vượt kế hoạch sản xuất đã đề ra cụ thể như sau: Sản xuất lúa, phấn đấu diện tích gieo cấy đạt 2,227 triệu ha; sản lượng đạt 13,055 triệu tấn; sản xuất ngô phấn đấu diện tích gieo trồng đạt 585.000 ha; sản lượng đạt 13,055 triệu tấn; sản xuất sắn phấn đấu đạt diện tích trên 173.000 ha, sản lượng ước đạt 2,7 triệu tấn. Sản xuất rau các loại, phấn đấu đạt trên 470.000 ha, sản lượng ước đạt 8,2 triệu tấn.

Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng thủy văn Quốc gia, vụ đông xuân 2023 - 2024 có khả năng hoạt động rét đậm yếu hơn trung bình nhiều năm; rét đậm, rét hại có thể xuất hiện muộn và số ngày rét đậm, rét hại có xu hướng thấp hơn so với trung bình nhiều năm. Mặt khác, lập Xuân vào ngày 04/02/2024, cần rất lưu ý việc bố trí thời vụ, cơ cấu giống để đảm bảo lúa trỗ vào thời gian an toàn tránh ảnh hưởng của đợt rét cuối của rét nàng Bân. Vì vậy, quan điểm chỉ đạo của Bộ là: Chỉ đạo sản xuất trà xuân muộn là chủ lực, tăng diện tích lúa chất lượng, lúa giống Japonica, giống chống chịu tốt với sâu, bệnh và điều kiện bất thuận; khuyến khích sử dụng các giống lúa ngắn ngày, chỉ bố trí giống lúa dài ngày trên các chân đất đặc thù. Các địa phương sớm xây dựng kế hoạch sản xuất lúa, màu vụ đông xuân 2023 - 2024 và vụ hè thu, vụ đông của cả năm 2024; xác định vụ đông xuân là vụ có năng suất cao nhất, quan trọng nhất trong năm nên phải ưu tiên bố trí thời vụ tối ưu nhất. 

Quang cảnh Hội nghị

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT Hoàng Trung ghi nhận và đánh giá cao kết quả sản xuất nông nghiệp các tỉnh phía Bắc đạt được trong năm 2023. Đồng thời, Thứ trưởng Hoàng Trung cũng đưa ra một số chỉ đạo đến các địa phương, các đơn vị trực thuộc Bộ và các doanh nghiệp tập trung thực hiện.

Đối với các địa phương, Thứ trưởng đề nghị, xây dựng sớm kế hoạch sản xuất các vụ sản xuất trong năm đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả kinh tế. Đồng thời xây dựng lịch thời vụ, cơ cấu giống chi tiết phù hợp với điệu kiện cụ thể của địa phương mình, hướng dẫn cụ thể cơ cấu giống lúa, thời vụ gieo cấy từng trà lúa theo tùng vùng, từng trà.

Tăng cường tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật gieo trồng và bảo vệ sản xuất khi thời tiết bất thuận xảy ra. Dự báo và thực hiện phòng trừ kịp thời sâu, bệnh, chuột hại trên lúa và cây trồng khác. Xây dựng một số chính sách khuyến khích phát triển sản xuất, xây dựng các mô hình khuyến nông, chính sách hỗ trợ về giống cho nông dân trong sản xuất các vụ trong năm. 

Theo dõi sát diễn biến của thời tiết và sâu, bệnh và những diễn biến bất thường trong sản xuất các mùa vụ trong năm để có biện pháp chủ động phòng chống, thường xuyên báo cáo tình hình sản xuất về Bộ.

Thứ trưởng Hoàng Trung yêu cầu Cục Trồng trọt theo dõi sát tình hình sản xuất, hướng dẫn các địa phương kịp thời về thời vụ, cơ cấu giống và các tiến bộ kỹ thuật mới áp dụng vào sản xuất; xử lý kịp thời tình huống do thiên tai, dịch bệnh gây ra; phối hợp với các Hiệp hội, Doanh nghiệp sản xuất kinh doanh giống cây trồng kiểm soát tốt số lượng giống, chất lượng giống, cơ cấu giống phù hợp để cung ứng cho sản xuất. Tổ chức kiểm tra, thanh tra chất lượng giống cây trồng, ngăn chặn kịp thời hiện tượng kinh doanh giống kém chất lượng.

Cục Thủy lợi chủ trì, phối hợp với Cục Trồng trọt, Tập đoàn Điện lực Việt Nam và các địa phương trình Bộ phương án điều tiết nước các hồ Hòa Bình, Thác Bà, Tuyên Quang có hiệu quả để đảm bảo phục vụ sản xuất theo đúng kế hoạch và tiết kiệm nước tưới. Theo dõi sát diến biến thời tiết khí hậu để có giải pháp tưới tiêu kịp thời, hạn chế ảnh hưởng của hạn hán, úng ngập gây ra.

Cục Bảo vệ thực vật tổ chức tập huấn, hướng dẫn các địa phương làm tốt công tác dự báo và phòng trừ sâu, bệnh hại kịp thời; đặc biệt là bệnh đạo ôn, bệnh lùn sọc đen hại lúa, rầy, sâu cuốn lá... trên lúa và các đối tượng sâu, bệnh hại trên cây trồng chủ lực khác.

Đẩy mạnh hướng dẫn các địa phương đánh giá, giám sát và cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói cho các đối tượng cây trồng phục vụ cho các thị trường xuất khẩu; tổ chức kiểm tra, thanh tra chất lượng, ngăn chặn kịp thời hiện tượng kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật, phân bón kém chất lượng…

Trung tâm Khuyến nông Quốc gia tăng cường chỉ đạo phát triển liên kết sản xuất, ứng dụng cơ giới hóa, bảo quản chế biến nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất. Tăng cường công tác thông tin tuyên truyền, khuyến cáo và nhân rộng kịp thời phổ biến áp dụng các tiến bộ kỹ thuật… vào sản xuất nhằm giảm chi phí sản xuất, tăng hiệu quả kinh tế và thu nhập cho nông dân.

Thứ trưởng Hoàng Trung mong muốn sau Hội nghị này, các cấp, các ngành, chính quyền địa phương, các doanh nghiệp, hiệp hội, cùng nhau triển khai kế hoạch sản xuất trồng trọt năm 2024 tại các tỉnh phía Bắc đảm bảo thắng lợi, thu được hiệu quả kinh tế cao, đặc biệt là nâng cao thu nhập cho bà con nông dân. Qua đó, góp phần vào tăng trưởng, phát triển kinh tế của ngành, bảo đảm an sinh xã hội, bảo đảm vững chắc an ninh lương thực.

TV (t/h)