Đánh giá đặc điểm hình thái học, di truyền phân tử và so sánh mức độ quan hệ với các loài sâm khác, đặc biệt với sâm Việt Nam của quần thể sâm mới phát hiện tại khu vực núi Phja Boóc, huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn là cơ sở quan trọng trong công tác bảo tồn và phát triển vùng trồng sâm trên địa bàn tỉnh. Sâm Ba Bể có đặc điểm hình thái sinh học đặc trưng tương tự sâm Việt Nam. Sử dụng chỉ thị phân tử đặc hiệu bước đầu xác định đây có thể là loài/thứ mới thuộc chi Panax khác với các loài/thứ đã được biết đến ở Việt Nam. Phân tích mối quan hệ di truyền kiểu gen của các loài sâm nghiên cứu cho thấy, ở hệ số tương đồng 0,42, 9 mẫu sâm nghiên cứu chia thành hai nhóm. Nhóm I bao gồm: Sâm Ngọc Linh và sâm Lang Biang; nhóm II gồm: Mẫu sâm Ba Bể, tam thất hoang, sâm Vũ Diệp, tam thất bắc và sâm Lai Châu 1, 2, 3. Sâm Ba Bể có hệ số tương đồng di truyền phân tử gần nhất với mẫu sâm Vũ Diệp và tam thất hoang (0,64), xa nhất với mẫu sâm Ngọc Linh và sâm Lang Biang (0,45); với mẫu tam thất bắc và sâm Lai Châu, hệ số tương đồng lần lượt là 0,55 và 0,58. Cần có thêm nghiên cứu xác định giá trị dược liệu của sâm Ba Bể, so sánh với các loài sâm đã được biết đến để làm cơ sở cho định hướng bảo tồn và phát triển trồng sâm trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn.

A new ginseng population was discovered in Thuong Giao commune, Ba Be district, Bac Kan province. The evaluation of morphological characteristics, molecular genetics and comparison of the relationship with other ginseng species, particularly with Vietnamese ginseng, is an important basis for the conservation and development of ginseng cultivation in the province. The analysis results show that Ba Be ginseng has typical biological and morphological characteristics similar to Vietnamese ginseng. The initial use of specific molecular markers has determined that this may be a new species or variety belonging to the Panax genus, different from the species or varieties known in Vietnam. In the genetic relationship analysis of these ginseng species, with a similarity coefficient of 0.42, the nine ginseng samples were divided into two groups. Group I includes Ngoc Linh and LangBiang ginseng, while Group II includes Ba Be ginseng, Panax stipuleanatus, Vu Diep ginseng (Panax bipinnatifidus Seem.), Panax notoginseng and Lai Chau ginseng 1, 2, 3. Ba Be ginseng has the closest molecular genetic similarity coefficient to Vu Diep ginseng and Panax stipuleanatus (0.64) and the farthest from Ngọc Linh and LangBiang ginseng (0.45), with Panax notoginseng and Lai Chau ginseng having similarity coefficients of 0.55 and 0.58, respectively.